Dereń jadalny jest krzewem lub niskim drzewem, dorastającym do ok. 5m, kwitnącym na przedwiośniu. Jego jaskrawo-żółte kwiaty, zebrane ww niewielkie baldachy, pojawiają się już na koniec lutego lub z początku marca, przed rozwojem liści i są niezwykle pożyteczne dla pszczół. Jest gatunkiem długowiecznym - może owocować nawet do 150lat oraz jest niezwykle odporny na mróz.
Nie jest gatunkiem wymagającym. Może rosnąć na glebach suchych i ubogich w składniki pokarmowe. Najlepiej jednak rośnie na glebie żyznej piaszczysto-gliniastej na stanowisku dobrze nasłonecznionym. Nie lubi zbyt przesuszonej ziemi, ani kwaśnej gleby. Dodatkowym atutem jest wysoka odporność na choroby i szkodniki. Odpada więc ochrona, a co za tym idzie, jest doskonałym materiałem do upraw ekologicznych.
Warto go sadzić ze względu na walory dekoracyjne oraz użytkowe - owoce derenia cenione są w medycynie ludowej oraz w kuchni. Znany jest w Polsce już od czasów średniowiecza o czym świadczą zapiski klasztorne.
Owoce derenia znajdują swoje zastosowanie w leczeniu anemii (dzięki dużej zawartości żelaza) oraz przy dolegliwościach żołądkowych. Zawierają takę znaczne ilości wapnia, potasu, magnezu, cynku, fosforu, miedzi i manganu. Owoce mają także działanie ściągające i moczopędne, wspomagające pracę nerek oraz przeciwgrzybicze, przeciwalergicznie. Z kolei wywary z kory i liści mogą przynieść ulgę osobom z bólami reumatologicznymi oraz jako środek przeciwgorączkowy.
Regularne spożywanie owoców derenia może także przyczynić się do obniżenia ciśnienia.
W kuchni można wykorzystać go do przetworów, dżemów, marmolad, kiszonek, nalewek, soków, syropów, do suszenia i kandyzowania oraz jako dodatek do ciast i deserów.
Owoce zawierają naturalny beta-karoten, flawonoidy o działaniu antyoksydacyjnym, kwasy organiczne (jabłkowy i chinowy), pektyny, garbniki, cukry oraz sporą dawkę witaminy C, P i A.
