Środowisko naturalne jest bezcenne, ale brytyjscy naukowcy postanowili policzyć, ile warta jest roczna praca owadów zapylających rośliny i wyszła im niebagatelna kwota 430 mln funtów.
.
Rośliny miododajne, rośliny pszczelarskie, rośliny pożytkowe, rośliny nekrarodajne –oto nazwy roślin dostarczających pracowitym producentom miodu surowca.
.
Surowiec do produkcji miodu tj.: • Pyłek kwiatowy – Pszczoły zbierają pyłek z roślin owadopylnych i wiatropylnych. Pyłek przechowywany jest w tak zwanych koszyczkach, umieszczonych na odnóżach pszczoły. Pyłek składa się w komórkach plastra, a po fermentacji powstaje z niego pierzga. Stanowi ona dla pszczół źródło witamin i białka. • Nektar – to słodka wydzielina kwiatowych i pozaświatowych nektarników. W jego skład wchodzi od 5-70 proc. cukrów (glukoza, fruktoza oraz sacharoza). Nektar zawiera też kwasy organiczne, barwniki, olejki eteryczne, aminokwasy, sole mineralne i witaminy. Z nektaru powstaje miód nektarowy inaczej zwany kwiatowym. • Spadź – to słodka wydzielina, którą znajduje się na gałązkach i liściach roślin iglastych i liściastych. Jest produktem szkodników roślin, tj.: mszyc i miodówek. Owady te odżywiają się sokiem roślinnym (zawierającym cukry, związki azotowe, sole mineralne, żywice i garbniki), a gdy je wykorzystają, ich nadmiar wydalają w postaci słodkiej rosy. Produkt ten zbierają pszczoły, gdyż znajdują się w nim cukry. Z tego produktu powstaje miód spadziowy.
.
Wartość pszczelej pracy: • dla 48% gatunków roślin uprawnych to pszczoły są najważniejszymi zapylaczami. • 1/3 produktów spożywanych przez człowieka zależy w sposób bezpośredni lub pośredni od zapylenia przez owady • Pszczoły są bardzo czułym wskaźnikiem zanieczyszczenia powietrza. • Zasięg lotu pszczół wynosi przy dobrych warunkach atmosferycznych 2-3km (czasem dochodzi nawet do 5km).
.
Znajomość wartości pszczelarskiej określonych gatunków roślin pozwala pszczelarzom nie tylko bardziej racjonalnie wykorzystywać istniejące pożytki pszczele i zwiększać zbiory miodu, ale też skuteczniej wzbogacać florę miododajną w okolicach swoich pasiek. Wśród wymienionych poniżej gatunków roślin miododajnych znajdują się te, które występują w Polsce masowo, zapewniając miód towarowy. Są też gatunki występujące rzadko. Warto też zauważyć, że nie są to wszystkie rośliny miododajne, jakie można spotkać w literaturze, ale zapewne najważniejsze.
.
Rośliny miododajne występujące w Polsce: • berberys (Berberis) • bluszcz pospolity (Hedera helix) • brodawnik jesienny (Leontodon autumnalis) • bukszpan pospolity (Buxus sempervirens) • chaber (Centaurea) • czarcikęs łąkowy (Succisa pratensis) • czeremcha zwyczajna (Prunus padus) • dąbrówka rozłogowa (Ajuga reptans) • dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum)- tylko pyłkodajny • facelia błękitna (Phacelia tanacaetifolia) • farbownik lekarski (Anchusa officinalis) • gajowiec żółty (Galeobdolon luteum) • głóg (Crataegus) • gorczyca (Sinapis) • gryka zwyczajna (Fagopyrum sagittatum) • irga (Cotoneaster) • jasnota (Lamium) • jeżówka (Echinacea) • kasztanowiec zwyczajny (Aesculus hippocastanus) • klon (Acer) • kocimiętka właściwa (Nepeta cataria) • komonica (Lotus) • koniczyna (Trifolium) • kruszyna pospolita (Rhamnus frangula) • lawenda lekarska (Lavandula angustifolia) • ligustr pospolity (Ligstrum vulgare) • lipa (Tilia) • lnica pospolita (Linaria vulgaris) • lucerna (Medicago) • łubin żółty (Lupinus luteus) • mahonia ostrolistna (Mahonia aquifolium) • macierzanka (Thymus) • malina właściwa (Rubus idaeus) • melisa lekarska (Melissa officinalis) • miodunka (Pulmonaria) • mniszek (Taraxacum) • nawłoć (Solidago)* • nierciepek zw. także balsamina (Impatiens) • nostrzyk (Melilotus) • ogórecznik lekarski (Borago officinalis) • orlik (Aquilegia) • oset zwisły (Carduus nutans) • ostrzeń górski (Cynoglossum germanicum) • pierwiosnek (Primula) • podbiał pospolity (Tussilago farfara) • przegorzan kulisty (Echinopas sphaerocephalus) • pysznogłówka purpurowa (Monarda purpurea) • rezeda (Reseda) • robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia) • róża (Rosa) • rzepak (Brassica napus) • sasanka (Pulsatilla) • serdecznik syberyjski (Leonorus sibiricus) • siedmiopalecznik błotny (Comarum palustre) • słonecznik (Helianthus) • szałwia lekarska (Salvia officinalis) • ślaz zaniedbany (Malva neglecta) • śliwa (Prunus) • śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis) • tojad (Aconitum) • wiciokrzew (Lonicera) • wierzba (Salix) • winobluszcz (Parthenocissus) • wrzos (Calluna vulgaris) • wrzosiec (Erica) • żywokost lekarski (Symphytum officinale)
.
.
* przykład rośliny inwazyjnej, obcej gatunkowo, stanowiącej zagrożenie dla środowiska przyrodniczego z powodu wypierania rodzimych gatunków roślin i innych oddziaływań. Pomimo dużej produkcji nektaru wpływa negatywnie na różnorodność gatunkową i liczebność dzikich zapylaczy (np. pszczół samotnic i motyli).
.
Zdjęcia: Dominika Danielczyk
.
źródła: http://agrosukces.pl http://horticentre.pl http://krzewy.pl http://pszczoły.pl http://wikipedia.pl http://wyborcza.pl http://zszp.pl
