Wysokogórscy twardziele - rośliny alpejskie

Bardzo odporne, niewymagające… piękne. Czy można chcieć więcej od rośliny? W swoim naturalnym górskim środowisku rosną na ubogiej, kamienistej glebie, gdzie są smagane przez wiatr i śnieg. W ogrodzie są łatwe do hodowli, nie wymagają wielu zabiegów, poza okazjonalnym pieleniem.   Alpy, najwyższe pasmo górskie Europy, sięgające od wybrzeża Morza Śródziemnego po Dolinę Dunaju, charakteryzuje się dużym bogactwem flory. Dla geologów Alpy są skomplikowaną układanką skał, jednak dla miłośników flory są one podłożem dla rosnących na nich roślin. Alpy to urwiste ściany skalne i strzeliste wierzchołki, na których dominują porosty, mchy oraz rozchodniki i rojniki, ale także barwne, kwitnące doliny, o zapierającym dech w piersiach widokach, na rozpościerającą się wokół panoramę gór. Wystawione na ekstremalne warunki pogodowe rośliny były zmuszone do wykształcenia szeregu cech ułatwiającym im przetrwanie. Dominują gatunki wieloletnie, o krótkim okresie wegetacyjnym. Rośliny te cechuje rozbudowany system korzeniowy.   Wraz ze wzrostem wysokości zmieniają się pietra roślinne:

  1. Piętro pogórza do 800m n.p.m. cechuje go las mieszany. W dolinach spotykamy obszary rolnicze.
  2. Piętro subalpejskie do 2000m n.p.m. (granica lasu na 1800m n.p.m.) znajdziemy tu pastwiska wysokogórskie (regularnie nawożone przez wypasające się zwierzęta, za czym idzie ekspansja pokrzyw oraz szczawiu), naturalny las świerkowy, limbowy oraz modrzewiowy.
    • Goryczki (Gentiana),
    • czosnek siatkowaty (Allium victorialis),
    • sasanka alpejska (Pulsatilla alpina),
    • pełnik europejski (Trollius europaeus),
    • starzec górski (Senecio alpinus)
    • ostrożeń alpejski (Cirsium spinosissimum),
    • arnika górska (Arnica montana),
    • gnidosz (Pedicularis foliosa),
    • pierwiosnek omączony (Primula farinosa),
    • siekiernica górska (Hedysarum hedysaroides),
    • mikołajek alpejski (Eryngium alpinum),
    • dzwonek brodaty (Campanula barbata),
    • zawilec narcyzowy (Anemone narcissiflora),
    • ciemiężycę białą (Veratrum alba),
    • ostrożeń krótkołodygowy (Cirsium acaule),
    • chaber górski (Centaurea montana),
    • ciemnogłów  wąskolistny (Nigritella nigra),
    • szafran wiosenny (Crocus  vernus),
    • wrzosiec czerwony (Erica carnea),
    • kulniki (Globularia),
    • wawrzynek kreskowaty (Daphne striata),
    • różanecznik alpejski (Rhododendron ferrugineum),
    • różanecznik owłosiony (Rhododendron hirsutum),
    • wierzby (Salix),
    • jałowiec alpejski (Juniperus alpina).
  3. Piętro alpejskie do 2800m n.p.m. spotykamy tu rośliny w szczelinach skalnych i w piargach, do poziomu 2400m spotykamy kosodrzewinę. Rośliny borykają się tu z brakiem wody oraz gleby, narażone są na huśtawkę temperatur i ruchome podłoże.
    • Szarotka alpejska (Leontopodium alpinum)
    • pięciornik  łodygowy (Potentilla caulescens),
    • fiołek wapieniolubny (Viola calcarata),
    • pleszczotka górska  (Biscutella laevigata),
    • lnica alpejska (Linaria alpina),
    • omieg wielkokwiatowy Doronicum grandiflorum ),
    • tobołki okrągłolistne (Thlaspi rotundifolium) ,
    • jaskier alpejski (Ranunculus alpestris) ,
    • skalnice (Saxifraga),
    • naskałka pełzająca (Loiseleuria  procumbens),
    • storczyk potrostek alpejski (Chamorchis alpina),
    • mącznica alpejska (Arctostaphylos alpina),
    • urdzik alpejski (Soldanella alpina, S. pusilla),
    • urdzik maleńki (Soldanella minima),
    • rdest żyworodny (Bistorta vivipara)
    • wierzba  zielna (Salix herbacea).
  4. Piętro subniwalne do 3200m n.p.m., w którym dominują hale, z niską murawą.
  5. Piętro niwalne (wiecznych śniegów) sporadycznie spotykamy mchy i porosty.
    • złotlinka halna (Vulpicida tubulosus ,
    • szydlina różowa (Thamnolia vermicularis),
    • oskrzelki (Flavocetraria),
    • żyłecznik halny (Alectoria ochroleuca),
    • chrobotki (Cladonia sp.),
    • brodaczki (Usnea sp.),
    • żyłeczniki (Alectoria sp.),
    • włostki (Bryoria sp.),
    • jaskrota wilcza (Letharia vulpina).

Wiele z gatunków roślin alpejskich znajdziemy także w naszych rodzimych Tatrach (1800-2300m n.p.m.), Beskidach (Babia Góra) oraz w szczytowych partiach Sudetów.     Zdjęcia: Dominika Danielczyk   Źródła: Wgorach.iap.pl Multiflora.pl Wikipedia.pl